Tóm tắt câu hỏi: Điều kiện giành quyền nuôi con sau khi ly hôn
Xin chào luật sư, tôi có câu hỏi muốn nhờ luật sư tư vấn giúp như sau: Tôi có một người bạn, cô ấy đã kết hôn từ năm 2000, có hai đứa con: đứa lớn 06 tuổi, đứa bé là 02 tuổi. Khi đang mang bầu đứa thứ hai, chồng cô ấy đi ngoại tình. Vì thương con, nên cô ấy cố gắng khuyên bảo chồng nên bỏ cô nhân tình để về với vợ con. Gia đình hai bên cũng có khuyên bảo nhưng anh chồng vẫn qua lại với cô gái kia. Dạo gần đây, anh chồng còn công khai ngoại tình với nhân tình và còn đánh vợ, dọa giết vợ con. Bạn tôi vì vậy mà có lúc bị trầm cảm và uống thuốc ngủ định tự tử nhưng may được cấp cứu kịp thời. Bây giờ cô ấy muốn ly hôn nhưng cô ấy sợ không được quyền nuôi hai con vì thu nhập của cô ấy không ổn định. Vậy xin luật sư cho hỏi: có cách nào để cô ấy được quyền nuôi cả hai bé sau khi ly hôn không?
Mong sớm nhận được tư vấn của luật sư, xin cảm ơn!
Trả lời:
Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi yêu cầu của mình đến Công ty luật Việt Phú, về câu hỏi của bạn chúng tôi xin tư vấn như sau:
1. Căn cứ pháp lý
Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014
2. Luật sư tư vấn
Căn cứ theo Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định như sau:
“Điều 81. Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn
1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.
2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.”
Như vậy, theo quy định trên, việc trông nom, chăm sóc, giáo dục con sau khi ly hôn được chia thành các trường hợp sau:
Thứ nhất, vợ chồng bạn của bạn thỏa thuận được việc giao con cho người nào trực tiếp nuôi, hai bên không có tranh chấp về việc nuôi con theo đó, Tòa án sẽ tôn trọng quyền thỏa thuận giữa hai vợ chồng bạn của bạn. Do đó, nếu bạn của bạn muốn giành quyền được nuôi cả hai bé thì bạn của bạn phải thỏa thuận được với chồng về việc nuôi con để chồng bạn ấy đồng ý cho bạn ấy nuôi cả hai người con. Hai vợ chồng có thể tự thỏa thuận với nhau về việc nuôi con, chăm sóc, cấp dưỡng cho con sau khi ly hôn sao cho phù hợp nhất đối với lợi ích mọi mặt của các con.
Thứ hai, hai vợ chồng bạn của bạn không thể thỏa thuận được việc nuôi con. Lúc này, việc giao con cho ai nuôi sẽ căn cứ theo quy định của pháp luật và theo quyết định của Tòa án. Hai người con của bạn của bạn hiện một bé 02 tuổi và một bé 06 tuổi, do đó, việc giao quyền nuôi con đối với từng bé sẽ có sự khác nhau nhưng sẽ dựa trên các điều kiện cho sự phát triển về thể chất, bảo đảm việc học hành và các điều kiện cho sự phát triển tốt về tinh thần của cả hai con. Cụ thể:
Đối với bé 02 tuổi: về nguyên tắc con dưới 36 tháng tuổi sẽ được giao cho mẹ trực tiếp nuôi. Bởi lẽ, con dưới 36 tháng tuổi cần có sự chăm sóc của người mẹ, đảm bảo được quyền lợi phát triển bình thường của trẻ em. Do vậy, nếu bạn của bạn chứng minh được mình có đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì cô ấy hoàn toàn được ưu tiên giao bé 02 tuổi để cô ấy nuôi.
Đối với bé 06 tuổi: Lúc này, hai vợ chồng bạn của bạn đều có quyền ngang nhau trong việc giành quyền nuôi con sau khi ly hôn, không thuộc các trường hợp được ưu tiên giao cho một người nuôi đối với con dưới 36 tháng tuổi và con dưới 07 tuổi. Theo đó, Tòa án sẽ căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con để quyết định người trực tiếp nuôi con. Chính vì vậy, để được giành quyền nuôi con, bạn của bạn phải chứng minh được một số vấn đề sau:
Điều kiện về kinh tế, vật chất:
Cô ấy phải chứng minh được mình có đầy đủ các điều kiện về vật chất như: ăn ở, sinh hoạt hàng ngày, điều kiện học tập… các yếu tố này sẽ được xét trên điều kiện về chỗ ở, tài sản, thu nhập của cô ấy. Người vợ phải chứng minh được mình có điều kiện về tài chính hơn so với người chồng, và mức thu nhập, nơi cư trú của người vợ phải đủ để đảm bảo điều kiện về nuôi dưỡng và học tập, vui chơi cho cả hai bé.
Điều kiện về tinh thần:
Căn cứ vào các điều kiện tinh thần bao gồm: thời gian chăm sóc, dạy dỗ, giáo dục con, tình cảm dành cho con từ trước đến nay, điều kiện cho con vui chơi, giải trí, nhân cách đạo đức của cha mẹ. Do đó, người vợ phải chứng minh được mình có đủ thời gian để chăm sóc, dạy dỗ, tạo điều kiện cho cả hai bé vui chơi, giải trí. Và từ trước tới giờ cô ấy là người luôn quan tâm, yêu thương các con, là người có đầy đủ đạo đức để nuôi dạy con.
Ngoài ra, người vợ có thể đưa ra các bằng chứng chứng minh về tư cách đạo đức của chồng cô ấy như hành vi ngoại tình, hành vi dùng bạo lực với cô ấy, thường xuyên đi làm việc xa nhà… để Tòa có thể xem xét. Những hành vi như ngoại tình, có hành vi bạo lực gia đình của anh chồng tùy theo tính chất mức độ, có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc bị xử phạt vi phạm hành chính. Đây sẽ là căn cứ để chứng minh anh chồng không đáp ứng được điều kiện về tinh thần, tức là có đạo đức không tốt, không đủ điều kiện để chăm sóc các con.
Như vậy, nếu bạn của bạn muốn giành quyền nuôi con thì bạn của bạn cần chứng minh được mình đáp ứng được tất cả các điều kiện để đảm bảo quyền lợi về mọi mặt cho hai bé cả về vật chất lẫn tinh thần để Tòa án có căn cứ giao cả hai bé cho cô ấy nuôi.
