Sau khi hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND cấp xã không thành thì tùy vào từng trường hợp mà có hình thức giải quyết khác nhau. Vậy, trường hợp đất không Sổ đỏ có được khởi kiện tại Tòa án?
Đất không có Sổ đỏ vẫn được khởi kiện
Tranh chấp trong quan hệ pháp luật đất đai gồm 02 loại: Tranh chấp đất đai và tranh chấp liên quan đến đất đai.
– Đối với tranh chấp đất đai (tranh chấp ai là người có quyền sử dụng đất) thì phải hòa giải tại UBND xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp (gọi chung là UBND cấp xã)
– Đối với tranh chấp khác liên quan đến quyền sử dụng đất như: Tranh chấp về giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất, tranh chấp về thừa kế quyền sử dụng đất, chia tài sản chung của vợ chồng là quyền sử dụng đất,… thì không phải hòa giải tại UBND cấp xã.
Sau khi tranh chấp đất đai đã được hòa giải tại UBND cấp xã nơi có đất mà không thành thì tùy vào từng trường hợp cụ thể mà được giải quyết như sau:
Trường hợp 1: Có Giấy chứng nhận hoặc có một trong các loại giấy tờ về quyền sử dụng đất
Theo khoản 1 Điều 203 Luật Đất đai năm 2013, tranh chấp đất đai mà đương sự có Giấy chứng nhận hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 Luật Đất đai năm 2013 và tranh chấp về tài sản gắn liền với đất thì do Tòa án nhân dân giải quyết.
Trường hợp 2: Không có Giấy chứng nhận hoặc không có một trong các loại giấy tờ về quyền sử dụng đất
Căn cứ khoản 2 Điều 203 Luật Đất đai năm 2013, tranh chấp đất đai mà đương sự không có Giấy chứng nhận hoặc không có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 Luật Đất đai năm 2013 thì đương sự chỉ được lựa chọn một trong hai hình thức giải quyết tranh chấp sau:
Hình thức 1: Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại UBND cấp có thẩm quyền, cụ thể:
– Trường hợp tranh chấp giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau thì Chủ tịch UBND cấp huyện giải quyết; nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền:
+ Khiếu nại đến Chủ tịch UBND cấp tỉnh hoặc
+ Khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính (đối tượng khởi kiện là quyết định giải quyết tranh chấp).
– Trường hợp tranh chấp mà một bên tranh chấp là tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thì Chủ tịch UBND cấp tỉnh giải quyết; nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền:
+ Khiếu nại đến Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường hoặc
+ Khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính (đối tượng khởi kiện là quyết định giải quyết tranh chấp).
Hình thức 2: Khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.
Kết luận: Trên đây là quy định giải đáp thắc mắc về việc đất không Sổ đỏ có được khởi kiện tranh chấp đất đai? Theo quy định khi xảy ra tranh chấp đất đai mà không có Sổ đỏ thì vẫn được quyền khởi kiện nếu đáp ứng đủ các điều kiện khởi kiện theo quy định. Để xem toàn bộ hướng dẫn quy trình giải quyết tranh chấp đất đai, bạn đọc hãy xem tại: Thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai.
