Tôi có một tình huống như sau:
Ông A khởi kiện để đòi 20m2 đất do bị ông B lấn chiếm. Sau phiên họp công khai chứng cứ, thì ông A phát hiện ông B lấn chiếm 60m2 đất, tuy nhiên ông A không thể thay đổi yêu cầu khởi kiện vượt quá phạm vi ban đầu, do đó Tòa chỉ giải quyết trong phạm vi yêu cầu của ông A là 20m2.
Vậy ông A có được tiếp tục khởi kiện để đòi 40m2 đất còn lại không?
Luật sư trả lời
Tình huống của bạn rất khó xảy ra trên thực tế. Tranh chấp QSDĐ (bị lấn chiếm) Tòa luôn luôn phải yêu cầu cơ quan chức năng đo vẽ áp ranh để xác định diện tích lấn chiếm (nếu có) mới giải quyết được, đọc kết quả đo vẽ (Bản vẽ) là biết chính xác diện tích lấn chiếm nên hầu hết người khởi kiện (nhất là những trường hợp có Luật sư là Người bảo vệ hoặc Người đại diện theo ủy quyền) sẽ có Đơn thay đổi, bổ sung yêu cầu khởi kiện cho phù hợp với diện tích qua đo vẽ ngay tại thời điểm này (trước phiên họp công khai chứng cứ và hòa giải).
Trường hợp qua đo vẽ thể hiện diện tích lấn chiếm là 60m2 trong khi Nguyên đơn chỉ yêu cầu đòi lại 20m2 thì thường Tòa sẽ lấy lời khai của Nguyên đơn để làm rõ lý do vì sao diện tích trong Bản vẽ 60m2 mà chỉ kiện đòi 20m2, nếu Nguyên đơn trả lời họ biết bị lấn chiếm 60m2 nhưng chỉ đòi 20m2, còn 40m2 họ đồng ý để lại cho Bị đơn sử dụng thì Tòa mới giải quyết 20m2, còn không Tòa sẽ hướng dẫn thay đổi, bổ sung yêu cầu khởi kiện cho phù hợp. Sở dĩ Tòa phải làm vậy cho hồ sơ chặt chẽ vì đây là trường hợp “nhạy cảm” rất dễ bị hủy án do không trùng quan điểm về phạm vi khởi kiện ban đầu.
Giả sử sau phiên họp công khai chứng cứ và hòa giải hoặc ngay tại Phiên tòa sơ thẩm, Nguyên đơn mới thay đổi, bổ sung yêu cầu khởi kiện như vậy cũng chưa chắc bị Tòa không chấp nhận vì vượt quá phạm vi yêu cầu ban đầu. Bởi, vấn đề này vẫn có nhiều quan điểm khác nhau, trong đó có quan điểm trường hợp này phạm vi khởi kiện ban đầu là “đòi QSDĐ” còn diện tích chỉ là con số dự đoán, không ai có thể biết chắc khi chưa đo vẽ, do đó thay đổi diện tích yêu cầu vẫn là trong phạm vi yêu cầu ban đầu.
Cuối cùng, giả sử vẫn “lọt lưới” qua nhiều chặng “kiểm soát” như vậy thì vẫn có quyền kiện đòi tiếp 40m2 vì Pháp luật qui định tranh chấp QSDĐ không áp dụng thời hiệu.