Việc xin giấy phép xây dựng nhà ở mới tại Việt Nam năm 2025 phụ thuộc vào địa điểm cụ thể của công trình và các quy định pháp luật hiện hành, bao gồm Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2020), Nghị định 15/2021/NĐ-CP, và các cập nhật từ Nghị định 175/2024/NĐ-CP. Đặc biệt, câu hỏi của bạn đề cập đến việc “bỏ cấp quận 2025”, có thể liên quan đến các chính sách thí điểm miễn giấy phép xây dựng tại một số khu vực (như tại TP.HCM) hoặc thay đổi phân cấp thẩm quyền từ ngày 01/7/2025. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:
1. Thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng nhà ở mới
Theo Điều 103 Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2020) và Nghị định 151/2025/NĐ-CP, thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ thường thuộc về:
- UBND cấp huyện: Cấp giấy phép cho nhà ở riêng lẻ, công trình cấp III, cấp IV trên địa bàn quản lý.
- UBND cấp tỉnh: Cấp phép cho các công trình đặc thù, công trình lớn, hoặc ủy quyền cho Sở Xây dựng, Ban Quản lý khu công nghiệp, khu kinh tế.
- UBND cấp xã (từ 01/7/2025): Theo Nghị định 151/2025/NĐ-CP, từ ngày 01/7/2025, UBND cấp xã được phân cấp thêm thẩm quyền liên quan đến một số thủ tục đất đai và xây dựng, bao gồm tiếp nhận thông báo khởi công cho các công trình được miễn giấy phép xây dựng.
Tuy nhiên, nếu bạn đề cập đến việc “bỏ cấp quận” (có thể hiểu là sáp nhập đơn vị hành chính hoặc thí điểm miễn giấy phép tại một số khu vực), cần xem xét cụ thể địa phương và chính sách áp dụng.
2. Chính sách thí điểm miễn giấy phép xây dựng tại TP.HCM
Theo thông tin từ Sở Xây dựng TP.HCM (ngày 26/6/2025), TP.HCM triển khai thí điểm miễn giấy phép xây dựng từ ngày 01/7/2025 cho nhà ở riêng lẻ dưới 7 tầng thuộc các dự án phát triển đô thị hoặc khu vực có quy hoạch chi tiết 1/500 được phê duyệt, tập trung tại các khu vực như Quận 7, huyện Nhà Bè, Bình Chánh, và TP Thủ Đức (). Trong trường hợp này.
- Nơi nộp thông báo khởi công: Chủ đầu tư chỉ cần thông báo khởi công đến UBND cấp xã (phường) nơi công trình tọa lạc, thay vì xin giấy phép xây dựng tại UBND cấp huyện.
- Yêu cầu: Công trình phải nằm trong khu vực có quy hoạch chi tiết 1/500 được phê duyệt và đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật, pháp lý.
Nếu công trình của bạn nằm ngoài các khu vực thí điểm hoặc không thuộc diện miễn phép, bạn vẫn phải xin giấy phép tại UBND cấp huyện hoặc cơ quan được ủy quyền.
3. Nơi nộp hồ sơ xin giấy phép xây dựng nhà ở mới
Nếu công trình của bạn không thuộc diện miễn giấy phép, bạn cần nộp hồ sơ tại:
- UBND cấp huyện: Phòng Quản lý đô thị hoặc Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả (cơ chế một cửa) tại UBND quận/huyện nơi công trình tọa lạc.
- Trung tâm hành chính công: Một số địa phương (như TP.HCM, Hà Nội) yêu cầu nộp hồ sơ tại Trung tâm hành chính công cấp huyện.
- Sở Xây dựng (trong một số trường hợp): Nếu UBND cấp tỉnh ủy quyền cho Sở Xây dựng xử lý hồ sơ cho các công trình đặc thù.
- Cổng dịch vụ công trực tuyến: Từ 01/7/2025, nhiều địa phương khuyến khích nộp hồ sơ qua Cổng dịch vụ công quốc gia hoặc Cổng dịch vụ công cấp tỉnh, sử dụng tài khoản định danh điện tử (VNeID) ().
4. Hồ sơ xin cấp giấy phép xây dựng nhà ở mới
Theo Điều 95 Luật Xây dựng 2014 và Điều 43 Nghị định 15/2021/NĐ-CP, hồ sơ bao gồm:
- Đơn đề nghị cấp giấy phép xây dựng: Theo mẫu số 01 do UBND cấp tỉnh công bố.
- Giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất: Bản sao công chứng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ). Nếu sổ đỏ đang thế chấp, cần văn bản chấp thuận của ngân hàng.
- Bản vẽ thiết kế xây dựng: Bao gồm:
- Bản vẽ mặt bằng các tầng, mặt đứng, mặt cắt công trình.
- Sơ đồ vị trí trên thửa đất (tọa độ, ranh giới).
- Bản vẽ hệ thống điện, nước, thoát nước (nếu có).
- Hồ sơ năng lực đơn vị thiết kế: Chứng nhận năng lực hoặc chứng chỉ hành nghề của đơn vị/cá nhân thiết kế.
- Cam kết không ảnh hưởng công trình lân cận: Nếu nhà ở liền kề các công trình khác.
- Văn bản chấp thuận (nếu cần): Đối với nhà ở thuộc khu vực di tích lịch sử – văn hóa, cần ý kiến của cơ quan quản lý văn hóa.
Số lượng: Nộp 2 bộ hồ sơ (1 bộ chính, 1 bộ sao lưu).
5. Quy trình nộp hồ sơ
- Kiểm tra quy hoạch: Xác minh thửa đất có phù hợp quy hoạch xây dựng tại UBND cấp huyện hoặc đơn vị tư vấn (ví dụ: Công ty Xây dựng Minh Phương) ().
- Chuẩn bị hồ sơ: Đảm bảo đầy đủ các giấy tờ theo quy định.
- Nộp hồ sơ: Tại UBND cấp huyện, Trung tâm hành chính công, hoặc qua Cổng dịch vụ công trực tuyến.
- Xử lý hồ sơ:
- Nếu hồ sơ hợp lệ, cơ quan cấp phép ghi biên nhận.
- Nếu thiếu, cơ quan hướng dẫn bổ sung trong 5-10 ngày.
- Thời gian xử lý: Tối đa 15 ngày làm việc đối với nhà ở riêng lẻ (Điều 41 Nghị định 15/2021/NĐ-CP).
- Nhận kết quả: Nhận giấy phép và bản vẽ có đóng dấu tại nơi nộp hồ sơ, kèm nộp lệ phí (theo quy định của UBND cấp tỉnh).
6. Lưu ý về chính sách “bỏ cấp quận”
- Sáp nhập đơn vị hành chính: Nếu câu hỏi của bạn liên quan đến việc sáp nhập quận/huyện (ví dụ: sáp nhập phường/xã theo Nghị quyết 1659, 1661, hoặc các nghị quyết khác từ 01/7/2025), thẩm quyền cấp giấy phép có thể chuyển về UBND cấp huyện mới hoặc cấp xã (đối với thông báo khởi công). Bạn cần kiểm tra đơn vị hành chính mới tại địa phương ().
- Thí điểm tại TP.HCM: Nếu công trình nằm ở Quận 7, Nhà Bè, Bình Chánh, hoặc TP Thủ Đức và thuộc khu vực có quy hoạch 1/500, bạn chỉ cần thông báo khởi công tại UBND cấp xã từ 01/7/2025, thay vì xin giấy phép tại UBND cấp huyện ().
- Cập nhật quy định: Từ 01/7/2025, các hồ sơ cấp phép đang xử lý trước thời điểm này tại cấp huyện có thể được chuyển giao theo phân cấp mới (ví dụ: cấp xã hoặc cấp tỉnh) tùy địa phương ().
7. Đề xuất thực hiện
- Xác minh địa điểm công trình: Kiểm tra xem công trình có thuộc khu vực thí điểm miễn giấy phép (như tại TP.HCM) hay không. Liên hệ UBND cấp xã hoặc huyện để xác nhận quy hoạch 1/500.
- Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ: Đảm bảo bản vẽ thiết kế do đơn vị có năng lực thực hiện, phù hợp quy hoạch.
- Liên hệ cơ quan chức năng: Nếu không chắc chắn về nơi nộp hồ sơ, bạn có thể:
- Gọi hotline Sở Xây dựng địa phương (ví dụ: Sở Xây dựng TP.HCM).
- Liên hệ Trung tâm hành chính công cấp huyện.
- Tham khảo ý kiến từ các công ty tư vấn như Xây dựng Minh Phương hoặc 3B Design (,).
- Theo dõi Cổng dịch vụ công: Sử dụng tài khoản VNeID để nộp hồ sơ trực tuyến nếu địa phương hỗ trợ.
8. Hậu quả nếu không xin giấy phép khi bắt buộc
Theo Nghị định 16/2022/NĐ-CP, xây dựng nhà ở không phép có thể bị phạt từ 60-80 triệu đồng (đối với cá nhân) và yêu cầu tháo dỡ phần vi phạm.
Nếu bạn cung cấp thêm thông tin về địa điểm cụ thể (ví dụ: quận/huyện, tỉnh/thành phố) hoặc đặc điểm công trình (nhà ở riêng lẻ, diện tích, số tầng), tôi có thể tư vấn chính xác hơn về nơi nộp hồ sơ và quy trình áp dụng!
